Hulp bij rouw

naast elkaar

Hulp bij rouw

"Waarom zou ik met iemand gaan praten? Ik krijg mijn vrouw toch niet terug..." Dit zijn woorden van een weduwnaar.

Hij was verbitterd dat zijn vrouw was overleden en vond dat zijn leven alleen nog zin en betekenis kon hebben als zij weer terugkwam.

Dit is precies wat het contact met iemand die een dierbare door de dood heeft verloren zo moeilijk maakt: hoe graag je ook zou willen, je kunt het niet oplossen. Die ander komt niet meer terug. Toch is steun van mensen uit de directe sociale omgeving voor een rouwende zo belangrijk. Maar hoe doe je dat, een rouwende tot steun zijn? Hieronder geven we wat handreikingen.

Aanwezig zijn

Rouwenden vinden het vaak heel waardevol als er mensen bij hen zijn, als ze letterlijk niet alleen zijn. En dan hoeft dat niet meteen te betekenen dat er moet worden gepraat of dat er iets moet worden gedaan. Even een arm om iemand heen slaan geeft al zoveel warme betrokkenheid. Soms vindt iemand het ook juist fijn om alleen te zijn, dus ga dat altijd bij die ander na en bied ook de ruimte om aan te geven dat je aanwezigheid even te veel is.

Luisteren

Dat luisterende oor waar een rouwende behoefte aan heeft, is misschien wel het belangrijkste wat je bieden kunt. Wanneer je oprecht belangstelling toont en met aandacht luistert naar wat de rouwende vertelt over het verlies en over hoe het nu gaat, erken je het verdriet en geef je de ander het veilige gevoel dat hij of zij wordt gezien en er niet alleen voor staat. Dat geeft moed om verder te durven leven. Je kunt bijvoorbeeld heel open vragen: "Hoe gaat het met je?" Maar ook als je aangeeft dat je niet weet wat je moet zeggen, is dat een uitnodiging tot contact.

Volgen

Als iemand in je omgeving rouwt, wil je zo graag helpen. Je wilt die ander immers vooruit hebben. Al gauw kun je het gevoel hebben tekort te schieten. Maar leren omgaan met een verlies en het leven weer oppakken, dat kost energie en tijd. Het is dan ook het beste om de rouwende te volgen, en niet verder te gaan dan hij of zij zelf aangeeft. Iets opdringen of de ander pushen helpt niet, dat werkt eerder averechts. Het kan juist afschrikken, omdat die ander zo ver nog niet is. Het is voldoende om de rouwende duidelijk te laten merken dat hij of zij bij jou terecht kan met alle verhalen en emoties. Je kunt wel vragen stellen, maar doe dat dan heel open. Laat de rouwende zelf het tempo bepalen, en blijf daarin nabij.

Initiatief nemen

Iemand die rouwt heeft vaak niet de energie of de creativiteit om initiatief te nemen. Daarom is het fijn als een ander dat doet, zoals het jongetje van 9 jaar dat zijn overleden tante op haar verjaardag een tekening wilde brengen en zijn oom voorstelde om samen naar het graf te gaan. De weduwnaar was dat niet van plan geweest, maar ging toch met zijn neefje naar het graf. Het werd een waardevolle middag. Als je initiatief neemt, zeg dan niet iets algemeens als: "Als ik iets voor je kan doen hoor ik het wel", maar kom met een concreet voorstel. Je kunt bijvoorbeeld ook eens een kaartje sturen of een pan soep brengen. En als je twijfelt of je ergens goed aan doet, kun je de rouwende ook vragen wat die ervan zou vinden.

Professionele hulp bij rouw

Voor ondersteuning in een rouwproces kun je een beroep doen op professionele begeleiders, welke te vinden zijn in onderstaande rubrieken van de Uitvaartadressengids:


Lotgenotengroepen